Αρχαίες τραγωδίες και κωμωδίες στον κινηματογράφο

 
 Κάθε καλοκαίρι στο θέατρο έχουν την τιμητική τους οι αρχαίες τραγωδίες και κωμωδίες  που ανεβαίνουν άλλοτε ανανεωμένες άλλοτε πιο παραδοσιακές. Άλλες τις βλέπουμε πολύ συχνά, όπως την Μήδεια του Ευριπίδη, την Αντιγόνη του Σοφοκλή, τον Οιδίποδα επί Κολωνώ, την Λυσιστράτη και τις Όρνιθες του Αριστοφάνη και άλλες λιγότερο όπως τους Πέρσες του Αισχύλου, την Άλκηστη του Ευριπίδη ή τις Νεφέλες του Αριστοφάνη. Δεν είναι όμως μόνο το θέατρο-ελληνικό και μη- που έχει προσπαθήσει πολλάκις να ανασυστήσει και ξανασυστήσει στο κοινό έργα της αρχαιοελληνικής δραματουργίας, αλλά και ο κινηματογράφος. Θα θυμηθούμε μερικές από τις σημαντικότερες κινηματογραφικές εκδοχές αρχαίων τραγωδιών και κωμωδιών, κάποιες πιο πιστές στο πρωτότυπο και άλλες πολύ πιο ελεύθερες.
1. Daughters of Destiny του Christian Jaque (1954)
Γυναίκα και Πόλεμος ο ελληνικός τίτλος της γαλλοϊταλικής ταινίας του 1954. Μια ταινία που αποτελείται από τρία ξεχωριστά μέρα σκηνοθετημένα από διαφορετικούς ανθρώπους και με άλλους ηθοποιούς το κάθε μέρος. Το ένα μέρος ονομάζεται Elisabeth και αναφέρεται στην Elisabeth Whitefield την οποία υποδύεται η Claudette Colbert, το δεύτερο μέρος ονομάζεται Jeanne και εξιστορεί την πορεία της Ιωάννας της Λορένης, της Jean d' Arc. Πρωταγωνιστεί η Michelle Morgan. Το τελευταίο μέρος τιτλοφορείται Λυσιστράτη και βασίζεται στην ομώνυμη κωμωδία του Αριστοφάνη. Την κεντρική ηρωίδα υποδύεται η Martine Carol. Τρεις δυναμικές γυναίκες, τρεις γυναίκες που συνδέθηκαν άμεσα ή έμμεσα με τον πόλεμο και άλλαξαν τα πράγματα είτε στην πραγματικότητα είτε στα πλαίσια ενός θεατρικού θεάματος. 
2. The Second Greatest Sex του George Marshall (1955)
The Second Sex (Το Δεύτερο Φύλο) ονομάζεται το θρυλικό βιβλίο της Simone de Beuavoir, η Βίβλος του Φεμινισμού δεύτερου κύματος. Το The Second Greatest Sex είναι ένας συνδυασμός western και μουσικής κωμωδίας που εμπνεύστηκε την ιστορία από την Λυσιστράτη του Αριστοφάνη. Η ιστορία εκτυλίσσεται στην Αμερική του 1880 όπου οι άνδρες απομακρύνονται από τα σπίτια τους για να πολεμήσουν με τις γυναίκες να μένουν πίσω. Μέχρι που θα ξεσηκωθούν και θα διεκδικήσουν αυτά που θέλουν. Πρωταγωνιστούν οι Jeanne Crain, George Nader, Kitty Kallen.
3. Οιδίπους Τύραννος τωνTyrone Guthrie και Abraham Polonsky (1957)
Ο Οιδίπους Τύραννος είναι μια από τις πιο γνωστές και σημαντικές τραγωδίες του Σοφοκλή. Ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι είναι η σπουδαιότερη τραγωδία. Η ιστορία αφορά τον Οιδίποδα και την πορεία του μέχρι τον θρόνο, πώς χωρίς να το ξέρει σκότωσε τον πατέρα του, τον βασιλιά της Θήβας και έκανε παιδιά με την μητέρα του, την Ιοκάστη. Η καναδική ταινία βασίζεται σε μια μεταφορά της αρχαίας τραγωδίας από τον William Butler Yeats. Ενδιαφέρον είναι ότι οι ηθοποιοί της ταινίας έπαιζαν φορώντας μάσκα, ακολουθώντας δηλαδή την πρακτική των αρχαίων υποκριτών. 
4. Ηλέκτρα του Μιχάλη Κακογιάννη (1962)
Η Ηλέκτρα είναι μια από τις σπουδαιότερες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, μια παραγωγή της Φίνος Φιλμ σε σκηνοθεσία του εξαιρετικού Μιχάλη Κακογιάννη. Βασίστηκε στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη. Η ταινία ξεκινά με την επιστροφή του Αγαμέμνονα και την δολοφονία του από την Κλυταιμνήστρα και τον εραστή της, τον Αίγισθο. Έπειτα για να αποφύγουν την εκδίκηση της Ηλέκτρας, την παντρεύουν με έναν χωρικό. Κάποια στιγμή όμως έρχεται ο αδελφός της, ο Ορέστης για να παρθεί η τελική εκδίκηση. Πρωταγωνιστές στην ταινία είναι η Ειρήνη Παπά (Ηλέκτρα), ο Γιάννης Φέρτης (Ορέστης), η Αλέκα Κατσέλη (Κλυταιμνήστρα), ο Μάνος Κατράκης (διδάσκαλος). Την μουσική της ταινίας έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης. Η Ηλέκτρα προτάθηκε για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας αλλά και για Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες. Τελικά δεν κέρδισε τον Φοίνικα αλλά επειδή η επιτροπή θεώρησε λάθος να φύγει η ταινία χωρίς βραβείο, καθώς είχε αποσπάσει διεθνώς πολύ καλές κριτικές, εφήυραν ένα βραβείο, εκείνο της καλύτερης κινηματογραφικής μεταφοράς, το οποίο δόθηκε μόνο μία φορά για αυτή την ταινία.
5. Φαίδρα του Jules Dassin (1962)
Η Φαίδρα του Jules Dassin εμπνεύστηκε την ιστορία της από τον Ιππόλυτο του Ευριπίδη. Η Μελίνα Μερκούρη ως Φαίδρα είναι η δεύτερη σύζυγος του εφοπλιστή Θάνου Κυρίλη (Ραφ Βαλόνε), όμως ερωτεύεται τον γιο του άνδρα της από τον πρώτο του γάμο, τον Αλέξη (Άντονι Πέρκινς). Έπειτα από την συνεργασία του ζευγαριού (Ντασέν-Μερκούρη) στο Ποτέ την Κυριακή που χάρισε στην ελληνίδα ηθοποιό υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου (είχε κερδίσει τελικά η Ελίζαμπεθ Τέιλορ), ξανασυνεργάζονται σε μια μεταφορά αρχαίας τραγωδίας αυτή την φορά, τοποθετημένη στο σύγχρονο περιβάλλον. Διατηρούνται ωστόσο οι σχέσεις των ηρώων, καθώς και στην αρχαία τραγωδία, η Φαίδρα ερωτεύεται τον γιο του άνδρα της Θησέα, τον Ιππόλυτο. Η διασκευή της τραγωδίας έγινε από την Μαργαρίτα Λυμπεράκη και τον σκηνοθέτη. Την μουσική της ταινίας έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης και τους στίχους ο Νίκος Γκάτσος. Η Μερκούρη προτάθηκε για Χρυσή Σφαίρα καλύτερης γυναικείας ερμηνείας και η Ντένη Βαχλιώτη για Όσκαρ καλύτερων κοστουμιών. 
6. Οιδίπους Τύραννος του Pier Paolo Pasolini (1967)
Ο ιταλός σκηνοθέτης Pier Paolo Pasolini είναι σίγουρα ένας από τους πιο ξεχωριστούς και προκλητικούς σκηνοθέτες του κινηματογράφου των 60s και 70s. Το 1967 αποφασίζει να μεταφέρει στον κινηματογράφο τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή σε μια αρκετά διαφορετική εκδοχή, παίρνοντας στοιχεία και από τον Οιδίποδα επί Κολωνώ του Σοφοκλή. Γυρισμένη στο Μαρόκο και με αρκετούς μη επαγγελματίες ηθοποιούς, όπως συνήθιζε άλλωστε να κάνει, η δική του εκδοχή, επηρεασμένη και από τον ιταλικό νεορεαλισμό, προσπαθεί να αποτυπώσει όλη την εξαθλίωση και την τραγικότητα των γεγονότων χωρίς βαρύγδουπες εκφράσεις και λόγια, αλλά με απίστευτη απλότητα και φυσικότητα, χωρίς πολλά και ακριβά σκηνικά αλλά με έναν μινιμαλισμό. Η ιστορία τοποθετείται κατά την δεκαετία του 1930. Το ιταλικό υποπρολεταριάτο συμπλέκεται με τα φροϋδικά συμπλέγματα για να αποτυπώσει μια μοναδική μεταφορά αρχαίου δράματος. Πρωταγωνιστούν οι Franco Citti και Silvana Mangano. 
7. The Girls της Mai Zetterling (1968)
Τα Κορίτσια είναι μια σουηδική ταινία του 1968 με τις πρωταγωνίστριες ταινιών του Ingmar Bergman, Bibi Andersson και Harriet Andersson. Μια φεμινιστική προσέγγιση της Λυσιστράτης του Αριστοφάνη. Οι αδελφές Andersson μαζί με την Gunnel Lindblom υποδύονται τρεις ηθοποιούς που ετοιμάζονται να ανεβάσουν την Λυσιστράτη του Αριστοφάνη. Μόνο που και η ίδια η ζωή τους συνδέεται με αντίσταση και φυγή από τα σπίτια τους. Η μία αφήνει τον σύντροφό της, η άλλη θέλει να χωρίσει τον σύντροφό της και η τρίτη προσπαθεί να βρει μια διέξοδο καθώς ο άνδρας της δεν θέλει να φύγει από το σπίτι και να αφήσει την οικογένεια. 
8. Μήδεια του Pier Paolo Pasolini (1969)
Το 1969 συναντιούνται κινηματογραφικά ο Pasolini με την Μαρία Κάλλας σε μια μεταφορά της Μήδειας του Ευριπίδη. Για πρώτη και τελευταία φορά η σπουδαία τραγουδίστρια της όπερας εμφανίζεται σε μια κινηματογραφική ταινία, χωρίς μάλιστα να τραγουδάει έστω και λίγο. Για την ιστορία να πούμε ότι η Κάλλας την προηγούμενη χρονιά μαθαίνει την σχέση του Ωνάση με την Τζάκι Κένεντι, κάτι που την συνθλίβει ψυχολογικά. Το καλοκαίρι του 1969 κάνει πολλή παρέα με τον Παζολίνι επισκεπτόμενοι τους Πεταλιούς στον Νότιο Ευβοϊκό. Τότε ήταν που ολοκληρώθηκε η συνεργασία του στην Μήδεια. Εξ αρχής ο σκηνοθέτης είχε την Κάλλας στο μυαλό του γι΄αυτό και όπως είχε δηλώσει, έγραψε πάνω της τον ρόλο. Εκείνη την εποχή οι δυο τους έκαναν πολλή στενή παρέα με αποτέλεσμα ο τύπος της εποχής να αναρωτιέται αν είναι φίλοι ή αν έχουν ερωτικό δεσμό παρά την δηλωμένη ομοφυλοφιλία του σκηνοθέτη. Όπως ο Παζολίνι παρηγορούσε τότε την Κάλλας, έτσι λίγα χρόνια μετά η Κάλλας παρηγορούσε τον Παζολίνι για τον χωρισμό του με τον Νινέτο, ηθοποιό σε πολλές ταινίες του. 
9. Dionysus in 69 του Brian de Palma (1970)
Το Dionysus in 69 είναι η κινηματογραφική καταγραφή μιας θεατρικής παράστασης με το ίδιο όνομα, που είχε ανάβει το 1969, βασισμένη στις Βάκχες του Ευριπίδη. Κινηματογραφήθηκε από τον Brian de Palma και προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Βερολίνου εκείνης της χρονιάς. Μια ρηξικέλευθη παράσταση με πολύ γυμνό που για τις ανάγκες της ταινίας, για να μπορέσει να κυκλοφορήσει στα σινεμά, δεν υπήρχε τόσο όσο στις υπόλοιπες παραστάσεις που δεν κινηματογραφήθηκαν. 
10. Σημειώσεις για μια αφρικανική Ορέστεια του Pier Paolo Pasolini (1970)
Ξανασυναντάμε τον Παζολίνι για τρίτη φορά μιας και είχε βάλει σκοπό να μεταφέρει στον κινηματογράφο την Ορέστεια του Αισχύλου και μάλιστα να γυριστεί στην Αφρική. Αυτό δεν κατάφερε να γίνει πραγματικότητα, ωστόσο το 1970 κατέγραψε σε αυτό το ντοκιμαντέρ τις προσπάθειες του να την γυρίσει, σαν ένα είδος κινηματογραφικού σημειωματάριου. Στην ταινία αναζητά ηθοποιούς, αναζητά τοποθεσίες ενώ με voice over εκφράζει τις σκέψεις του. Το 1976 προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών. Αναμφίβολα θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον μια τέτοια εκδοχή, όμως ο ίδιος ο σκηνοθέτης μετά από ένα σημείο είχε αρχίσει να αμφιβάλει για τις ιδέες του και για το όλο πρότζεκτ, αν θα μπορούσε να γίνει ή όχι. 
11. Τρωάδες του Μιχάλη Κακογιάννη (1971)
Ο Μιχάλης Κακογιάννης ασχολήθηκε ξανά με αρχαία τραγωδία, αυτή την φορά με τις Τρωάδες του Ευριπίδη, έχοντας για πρωταγωνίστριες την σπουδαιότερη ίσως αμερικανίδα ηθοποιό όλων των εποχών και την μόνη βραβευμένη με τέσσερα Όσκαρ ερμηνείας Katharine Hepburn ως Εκάβη, την Vanessa Redgave ως Ανδρομάχη και την Ειρήνη Παπά ως Ωραία Ελένη. Ήδη από το 1963 σκόπευε να γυρίσει την ταινία στην Ιταλία, αλλά λόγω άλλων υποχρεώσεων αναβλήθηκε και έτσι ετοιμάστηκε το 1971 με τα γυρίσματα να πραγματοποιούνται στην Ισπανία. Την μουσική της ταινίας συνέθεσε ο Μίκης Θεοδωράκης. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη τραγωδία, καθώς κατανοεί τον πόνο των γυναικών από την Τροία που σκοτώθηκαν οι άνδρες του από τους Έλληνες. Μια βαθιά αντιπολεμική και ανθρωπιστική τραγωδία. 
12. Ο Θίασος του Θόδωρου Αγγελόπουλου (1975)
Μια από τις σπουδαιότερες ελληνικές ταινίες όλων των εποχών, ο Θίασος του σπουδαίου και βραβευμένου με Χρυσό Φοίνικα σκηνοθέτη, Θόδωρου Αγγελόπουλου, αποτυπώνει την πορεία ενός μπουλουκιού που δίνει παραστάσεις ανά την επικράτεια πάντα με το έργο Γκόλφω του Σπυρίδωνα Περεσιάδη. Εκεί όμως που εντάσσεται η επιρροή από την αρχαιοελληνική δραματουργία είναι στο ότι οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των ηρώων προσιδιάζουν σε εκείνες της Ορέστειας του Αισχύλου, της μόνης σωζόμενης τριλογίας έργων. Η πορεία ξεδιπλώνεται χρονολογικά από το 1939 έως το 1952 και παράλληλα διαπερνά την ιστορική και συλλογική μνήμη με απίστευτα εύστοχο τρόπο. Η ταινία ξεκίνησε να γυρίζεται υπό την απειλή λογοκρισίας στα τέλη της Χούντας, έπειτα ξέσπασε το Πολυτεχνείο, επομένως αναγκάστηκε να διακόψει για λίγο μέχρι να μπορέσει να είναι έτοιμη και να προβληθεί διεθνώς. Η ταινία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών από όπου έφυγε με το βραβείο FIPRESCI, δηλαδή της διεθνούς ένωσης κριτικών κινηματογράφου και απέσπασε επτά βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Οι κριτικοί του Observer την είχαν επιλέξει ως μια από τις 25 σπουδαιότερες ευρωπαϊκές ταινίες όλων των εποχών. Την μουσική έγραψε ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και πρωταγωνιστούσαν οι Εύα Κοταμανίδου, Βαγγέλης Καζάν, Αλίκη Γεωργούλη
13. Ιφιγένεια του Μιχάλη Κακογιάννη (1977)
Μια ακόμα τραγωδία μεταφέρεται από τον κυπριακής καταγωγής σκηνοθέτη, η Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη το 1977. Με πρωταγωνιστές τους Τατιάνα Παπαμόσχου, Ειρήνη Παπά, Κώστα Καζάκο, Κώστα Καρρά και Πάνο Μιχαλόπουλο και με μουσική για ακόμη μία φορά από τον Μίκη Θεοδωράκη, η ταινία αφηγείται την γνωστή ιστορία της Ιφιγένειας, κόρης του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας που θυσιάστηκε. Η ταινία προτάθηκε για Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών και για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας. Η φωτογραφία της ταινίας ήταν του Γιώργου Αρβανίτη και τα σκηνικά και τα κοστούμια του Διονύση Φωτόπουλου. 
14. Κραυγή Γυναικών του Jules Dassin (1978)
Η κραυγή γυναικών βασίστηκε σε μια διασκευή για το θέατρο του Μίνω Βολανάκη στην Μήδεια του Ευριπίδη την οποία ανέλαβε να μεταφέρει κινηματογραφικά ο Jules Dassin. Σύμφωνα με την πλοκή της ταινίας, μια ηθοποιός, η Μάγια, την οποία υποδύεται η Μελίνα Μερκούρη, επιστρέφει στην Ελλάδα για να ερμηνεύσει μια εκδοχή της ευριπίδειας Μήδειας. Καθώς προετοιμάζεται για τον ρόλο, λαμβάνει υπόψιν της και μια σύγχρονη παιδοκτόνο, την αμερικανίδα Μπρέντα Κόλινς (Έλεν Μπέρστιν), η οποία σκότωσε στην Γλυφάδα τα τρία παιδιά της για να εκδικηθεί τον άνδρα της για τις απιστίες του. Πλέον βρίσκεται σε ισόβια κάθειρξη στις φυλακές Κορυδαλλού. Η Μάγια την γνωρίζει και αρχίζει να αναπτύσσεται μεταξύ τους μια ειλικρινής σχέση. Και σε αυτή την ταινία συναντάμε τον Αρβανίτη στην φωτογραφία και τον Φωτόπουλο στα σκηνικά και στην ενδυματολογία. Στην ταινία παίζουν ακόμα οι Ανδρέας Βουτσινάς, Δέσπω Διαμαντίδου, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Φαίδων Γεωργίτσης, Μάνος Κατράκης, Γιάννης Βόγλης, Μπέτυ Βαλάση, Ανδρέας Φιλιππίδης και Κώστας Αρζόγλου. 
15. Zina του Ken McMullen (1985)
Η Zina του Ken McMullen μπορεί να μην βασίζεται ακριβώς σε μια αρχαία τραγωδία αλλά η πρωταγωνίστρια αρχίζει να αποκτά μια σύνδεση με την Αντιγόνη. Στο Βερολίνο της δεκαετίας του 1930 η Zina Bronstein γνωρίζει τον ψυχαναλυτή Arthur Kronfeld. Κατά την διάρκεια της ψυχανάλυσης, της κάνει ύπνωση και με αυτήν επιστρέφει στα παιδικά της χρόνια αλλά και στην ζωή του πατέρα της, του Λέον Τρότσκι. Κάτω από την απειλή του φασισμού και του επερχόμενου Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η Zinaida ολοένα και περισσότερο προσεγγίζει την Αντιγόνη. Στον ρόλο της Zina βλέπουμε την Domiziana Giordano και στου ψυχαναλυτή τον Ian McKellen. 
16. Μήδεια του Lars von Trier (1988)
Το 1960 ο σπουδαιότερος δανός σκηνοθέτης όλων των εποχών, ο Carl Theodor Dreyer γράφει ένα σενάριο ως διασκευή της Μήδειας του Ευριπίδη με σκοπό να το κάνει ταινία. Σύμφωνα με πληροφορίες, ήθελε να την γυρίσει στην Ελλάδα με πρωταγωνίστρια την Μαρία Κάλλας, κάτι που εκείνη έκανε εν τέλει σε ταινία του Παζολίνι λίγα χρόνια αργότερα. Το σενάριο έμεινε και έτσι ένας από τους πιο προκλητικούς σκηνοθέτες ανά τον κόσμο αλλά και φοβερά ταλαντούχος, ο βραβευμένος με Χρυσό Φοίνικα και συμπατριώτης του Dreyer, Lars von Trier βασίστηκε σε αυτό και δημιούργησε μια τηλεταινία το 1988 με πρωταγωνίστρια την Kirtsen Olesen και τον Udo Kier ως Ιάσονα. Μια ταινία πριν το Δόγμα 95 που παρόλα αυτά αποτυπώνει πολλές από τις αρχές της τεχνικής και του στιλ του.
17. The Bacchae του Brad Mays (2000)
Το 1997 ανέβηκε στο Complex στο Λος Άντζελες οι Βάκχαι του Ευριπίδη από τον βραβευμένο σκηνοθέτη Brad Mays. Τρία χρόνια μετά, το 2000, αποφάσισε να το κινηματογραφήσει ώστε να υπάρχει ως ταινία. Η ταινία πραγματοποιήθηκε με αρκετές δυσκολίες, κυρίως οικονομικής φύσης αλλά και καλλιτεχνικών διαφωνιών μεταξύ του σκηνοθέτη και του παραγωγού John Morrissey. Η θεατρική παράσταση πάντως είχε εντυπωσιάσει ευχάριστα αποσπώντας θετικές κριτικές και εμπορική επιτυχία. 
18. Ιφιγένεια εν Ταύροις του Thomas Grimm (2001)
Η Ιφιγένεια εν Ταύροις έχει μετατραπεί σε όπερα το 1779 από τον Christoph Willibald Gluck, ενώ το 2001 έγινε μια τηλεταινία όπου μεταφέρει την ιστορία ως μουσικό δράμα. Ως τραγωδία, είναι συνέχεια της Ιφιγένειας εν Αυλίδι του Ευριπίδη και αναφέρεται στην Ιφιγένεια, την ιέρεια σε ναό της Αρτέμης, όπου κάνει τον εξαγνισμό τον θυμάτων πριν την σφαγή. Στον ύπνο της όμως βλέπει ότι πεθαίνει ο αδερφός της, ο Ορέστης. Ο Ορέστης με τον Πυλάδη, σύμφωνα με χρησμό, πρέπει να πάρει το άγαλμα της θεάς από το ιερό, ώστε να σταματήσουν να τον κυνηγούν οι Ερινύες ως μητροκτόνο. Συλλαμβάνονται όμως και σύμφωνα με τους νόμους, πρέπει να θυσιαστούν. Πρώτα όμως πρέπει να εξαγνιστούν από την ιέρεια, δηλαδή την αδερφή του. Εξυφαίνουν λοιπόν μια συνωμοσία ώστε να αποδράσουν όλοι μαζί από τον ναό. 
19. Μήδεια του Don Kent (2001)
Ο Don Kent σκηνοθετεί την σπουδαία Isabelle Hulert ως Μήδεια σε ένα γαλλικό δράμα του 2001, βασισμένο προφανώς στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη. Στην ταινία έπαιζε επίσης η μοναδική Emmanuelle Riva (Hiroshima mon Amour, Amour) ως Χορός. Η ιστορία είναι γνωστή, με την Μήδεια, κόρη του βασιλιά της Κολχίδας και ανιψιά της Κίρκης, που ερωτεύτηκε τον Ιάσονα της Αργοναυτικής Εκστρατείας, ο οποίος όμως αργότερα την εγκατέλειψε για να παντρευτεί την κόρη του Κρέοντα, Γλαύκη. Ως εκδίκηση, εκείνη σκότωσε τα παιδιά τους, τον Φέρητα και τον Μέρμερο. 
20. Chi-Raq του Spike Lee (2015)
Ο βραβευμένος με Όσκαρ σεναρίου Spike Lee έχει διαμορφώσει ένα δικό του προσωπικό στιλ ενός ιδιαίτερα φορτισμένου και συναισθηματικού πολιτικοκοινωνικού σινεμά μιλώντας κυρίως για τα δικαιώματα της αφρό αμερικανικής κοινότητας και ευρύτερα για ζητήματα ρατσισμού. Το 2015, λίγο πριν επανακάμψει για τα καλά με πολύ καλές ταινίες, δημιουργεί το Chi-Raq, εμπνεόμενος από την Λυσιστράτη του Αριστοφάνη. Μία μουσική dramedy τοποθετημένη στο Σικάγο, εξου και το πρώτο συνθετικό του τίτλου. Το δεύτερο συνθετικό προέρχεται από το Ιράκ, καθώς πολλοί γηγενείς αποκαλούν έτσι την περιοχή τους που παραπέμπει σε εμπόλεμη ζώνη στο Ιράκ. Δύο αντίπαλες ομάδες έρχονται σε σύγκρουση, με αποτέλεσμα οι γυναίκες να αντιδράσουν και να διαδηλώνουν No Peace, No Pussy. Αρχικά θα πρωταγωνιστούσε ο Kanye West, κάτι που εν τέλει δεν έγινε και έτσι παίζουν οι Nick Cannon, Wesley Snipes, Teyonah Parris, Jennifer Hudson, Angela Bassett, John Cusack και Samuel L. Jackson. 
21. Interruption του Γιώργου Ζώη (2015)
Ο ταλαντούχος έλληνας σκηνοθέτης Γιώργος Ζώης, έπειτα από πολύ επιτυχημένες ταινίες μικρού μήκους με διεθνή αναγνώριση (Casus Belli), αποφασίζει να σκηνοθετήσει την πρώτη του ταινία μυθοπλασίας μεγάλου μήκους, η οποία μάλιστα προβλήθηκε εκείνη την χρονιά στο Φεστιβάλ Βενετίας. Ο Ζώης σμίγει εύστοχα μια σύγχρονη πραγματικότητα με μία αρχαία τραγωδία και συγκεκριμένα τους Τσετσένους που είχαν καταλάβει μια θεατρική σκηνή τρομοκρατώντας τους θεατές αλλά στην αρχή μπερδεύοντάς τους για το αν είναι μέρος της παράστασης με την Ορέστεια του Αισχύλου. Στην ταινία ξεκινά μια θεατρική εκδοχή της αισχύλιας τραγωδίας, μόνο που ξαφνικά η σκηνή σκοτεινιάζει και μια παρέα αγοριών και κοριτσιών ανεβαίνουν στην σκηνή. Ζητούν μάλιστα από όσους θεατές θέλουν να ανέβουν και εκείνοι. Αρχίζει ένα παιχνίδι ανάμεσα στους ηθοποιούς, στους θεατές και τους καταληψίες που συνυπάρχουν αρμονικά όλοι επί σκηνής. Μάλιστα προσπαθούν όλοι να ενταχθούν στην παράσταση και έτσι η παράσταση συνεχίζεται κανονικά με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο, καθώς η ζωή καθίσταται ανώτερη από οποιαδήποτε μορφής τέχνη. Παίζουν οι Σοφία Κόκκαλη, Χρήστος Στέργιογλου, Αλεξία Καλτσίκη, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Μαρία Καλλιμάνη. 
22. Ο Θάνατος του Ιερού Ελαφιού του Γιώργου Λάνθιμου (2017)
Η δεύτερη αγγλόφωνη ταινία του Γιώργου Λάνθιμου, έπειτα από τον πολύ καλό Αστακό, είναι ο Θάνατος του ιερού ελαφιού, σε σκηνοθεσία δική του και σενάριο του Ευθύμη Φιλίππου και εκείνου. Επηρεασμένος από την Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη, διηγείται την ιστορία του Στίβεν, ενός επιτυχημένου καρδιοχειρουργού, ο οποίος είναι παντρεμένος με την Άννα και έχουν δύο παιδιά, την Κιμ και τον Μπομπ. Στην ζωή του μπαίνει ο μυστηριώδης Μάρτιν, που σε άλλους λέει ότι είναι συμμαθητής της κόρης του και σε άλλους ότι ο πατέρας του παιδιού έχει σκοτωθεί και τον βοηθά ψυχολογικά. Κάποια στιγμή αποκαλύπτεται ότι ο πατέρας του πέθανε κατά την διάρκεια μιας εγχείρησης και έπειτα από ένα ατύχημα του Στίβεν. Για αυτό ο χειρουργός πρέπει τώρα να θυσιάσει ένα μέλος της οικογένειάς του. Πρωταγωνιστεί ένα δυνατό καστ ηθοποιών που περιλαμβάνει την Nicole Kidman, τον Colin Farrell, τον Barry Keoghan και την Alicia Silverstone. Είναι επίσης η ταινία που ο Λάνθιμος δεν φοβήθηκε να δείξει ευθέως τις σκηνοθετικές του επιρροές που ανάγονται φυσικά στον Stanley Kubrick. Η ταινία διαγωνίστηκε στις Κάννες για τον Χρυσό Φοίνικα, όπου κέρδισε το βραβείο σεναρίου. 
23. Όρνιθες ή πώς να γίνεις πουλί του Μπάμπη Μακρίδη (2020)
Οι Όρνιθες ή πώς να γίνεις πουλί είναι μια κινηματογραφική καταγραφή της θεατρικής παράστασης Όρνιθες που είχε ανεβάσει ο Νίκος Καραθάνος το 2016 στο θέατρο της Επιδαύρου, βασισμένος στις Όρνιθες του Αριστοφάνη, αποσπώντας εξαιρετικές, ως επί τω πλείστον, κριτικές. Στην συνέχεια ανέβηκε στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και έπειτα έκανε μια διεθνή περιοδεία (από την Νέα Υόρκη στην Χιλή). Ο Μπάμπης Μακρίδης, έπειτα από δύο ιδιοσυγκρασιακές και συνάμα προσωπικές εκδοχές του Greek Weird Wave, το L και τον Οίκτο, δημιουργεί ένα ντοκιμαντέρ όπου ακολουθεί τους συντελεστές της παράστασης για αρκετό διάστημα αλλά είναι πολλά παραπάνω από αυτό, μιας και με αφορμή την παράσταση συλλογίζεται για την ίδια την φύση, τα πουλιά, την ζωή. Συνδυάζει ντοκιμαντέρ με μυθοπλασία, συνεντεύξεις από τους δημοφιλείς συντελεστές αλλά και σκηνές με πτηνά. Χιουμοριστική και αυτοσαρκαστική αλλά και αρκετά σκεπτόμενη. 

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Είναι ο Christopher Nolan ο σπουδαιότερος σκηνοθέτης της εποχής μας;

Αφιέρωμα: Παλαιστινιακό Σινεμά

Η Υπέροχη Ιστορία του Ρόαλντ Νταλ