Το 2021 είναι (σινε) ελληνικό!

Το 2021 δεν έχει επιστρέψει στην κανονικότητα, με την πανδημία του Covid-19 να ταλανίζει ακόμα τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της κινηματογραφικής βιομηχανίας.  Πλέον τα σινεμά έχουν ανοίξει, οι ταινίες αρχίζουν να προβάλλονται στα θερινά -αρχικά- και πλέον και στα χειμερινά σινεμά και το κοινό σταδιακά επιστρέφει στις παλιές του συνήθειες. Αυτό που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι αφενός η προβολή αρκετών ελληνικών ταινιών που μάλιστα αρκετές από αυτές είναι τουλάχιστον αξιοπρόσεκτες, αφετέρου το κοινό δείχνει την αγάπη του προς εκείνες, επιλέγοντάς τες, κάτι ελπιδοφόρο για το νέο ελληνικό σινεμά. Τα Μήλα έχουν ξεπεράσει τις 10 χιλιάδες εισιτήρια πανελλαδικά, όπως και το Πρόστιμο, ο Ράφτης και το Monday γύρω στις 7 χιλιάδες και το Digger στα 5 χιλιάδες εισιτήρια. Μπορεί να φαντάζουν σχετικά λίγα, αλλά δεδομένων των συνθηκών, τα πήγαν αρκετά καλά, κάτι που δείχνει πως το ελληνικό σινεμά αρχίζει να χτίζει το κοινό του. 

Μήλα (Apples) 

Τα Μήλα ήταν η ελληνική υποψηφιότητα στην κατηγορία Διεθνούς Ταινίας στα Όσκαρ που μας πέρασαν, αν και δεν κατάφερε να μπει τελικά στις υποψήφιες, παρόλη την στήριξη από την παραγωγό της ταινίας Cate Blanchett. Η ταινία του Χρήστου Νίκου έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ της Βενετίας, στην συνέχεια παρουσιάστηκε και στο Φεστιβάλ του Τορόντο και στις αρχές Ιουνίου άρχισε τις προβολές του στα ελληνικά θερινά σινεμά. Τα Μήλα μπορούν να ιδωθούν και ως προφητική ταινίας μιας και άρχισε να ετοιμάζεται πριν την πανδημία του Covid-19 και μιλά για μια άλλου τύπου πανδημία. Μια αναπάντεχη επιδημία προκαλεί αμνησία στους ανθρώπους. Ο Άρης, γύρω στα 40, ακολουθεί ένα πρόγραμμα ειδικής αποκατάστασης, που περιλαμβάνει καθημερινές αποστολές. Μετά την ολοκλήρωση κάθε αποστολής, ο Άρης βγάζει μια φωτογραφία ως απόδειξη της εκπλήρωσής της. Στο ίδιο πρόγραμμα θα συναντήσει την Άννα. Το greek weird wave συναντά το σύμπαν του Charlia Kaufman και ιδιαίτερα τον ιδιόμορφο έρωτα του Αιώνια Λιακάδα ενός καθαρού μυαλού. Ένα δυστοπικό σύμπαν στο οποίο προσπαθεί να βρει μια χαραμάδα να περάσει η αγάπη και να εξακτινώσει την δύναμή της έστω και στιγμιαία. Υπάρχουν αγάπες που κράτησαν λίγο αλλά η θύμησή τους διαρκεί για πάντα. Υπάρχει η ίδια αυστηρότητα στο στήσιμο των σκηνών, μια παρόμοια διάθεση χιούμορ με το σινεμά του Λάνθιμου, που ο Νίκου γνώρισε ως βοηθός του στον Κυνόδοντα. Ο Άρης Σερβετάλης εξαιρετικός στον ρόλο του, που παρά την ολιγολογία του, μεταφέρει στον θεατή τα αισθήματά του και μετατρέπει τις σιωπές του σε αισθήματα. 

Digger

Το Digger του Τζώρτζη Γρηγοράκη εντυπωσίασε από την πρώτη στιγμή που το είδαμε στο Φεστιβάλ Βερολίνου το 2020, λίγο πριν την πανδημία. Στην συνέχεια προβλήθηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και πλέον προβάλλεται στα ελληνικά σινεμά. Έχει χαρακτηριστεί ένα ελληνικό γουέστερν, όμως στην πραγματικότητα είναι από τις ταινίες που πεισματικά παραμένουν ανένταχτες σε κινηματογραφικά είδη. Ο Νικήτας ζει αποτραβηγμένος σε ένα δάσος. Μια βιομηχανία επεκτείνεται επιθετικά διαταράσσοντας το φυσικό περιβάλλον. Ξαφνικά όμως τον επισκέπτεται ο γιος του, ο οποίος επιστρέφει με αφορμή τον θάνατο της μητέρας του και την κληρονομιά που δικαιούται, που δεν είναι άλλη από μερίδιο του κτήματος στο οποίο ζει ο αποξενωμένος πατέρας του. Η ταινία μπορεί να θεωρηθεί ως η αρχετυπική και προαιώνια μάχη πατέρα-γιού, με την σχέση να φτάνει στην τελείωσή της, έπειτα από την συμβολική δολοφονία του πρώτου από τον δεύτερο, αν το δούμε λίγο πιο φροϋδικά. Παράλληλα όμως με αυτή την σχέση, η ταινία απλώνεται και μετατρέπεται σε ένα οικολογικής συνείδησης δράμα που επιδιώκει να μιλήσει για την σχέση του ανθρώπινου πολιτισμού με την φύση. Έτσι, η ταινία διατυπώνει ένα οικουμενικό μήνυμα και γι αυτό δεν απευθύνεται απλώς στο ελληνικό κοινό, αλλά έχει μια παγκόσμια απήχηση με τα νοήματά της να αφορούν όλους. Εξαιρετικό δίδυμο οι Βαγγέλης Μουρίκης και Αργύρης Πανταζάρας, όπως και ηθοποιού που βλέπουμε σε μικρότερους ρόλους ανάμεσα στους οποίους η Σοφία Κόκκαλη και ο Βασίλης Μπισμπίκης. Η ταινία θριάμβευσε στα βραβεία Ίρις της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.  

Monday

Έπειτα από το εξαιρετικό Suntan, που προσωπικά παραμένει μια από τις ωραιότερες ελληνικές ταινίες των τελευταίων χρόνων, ο Αργύρης Παπαδημητρόπουλος επιστρέφει με το αγγλόφωνο ντεμπούτο του, το Monday, με πρωταγωνιστές τους Sebastian Stan και Denise Gough αλλά και μια πλειάδα ελλήνων ηθοποιών, όπως τον Γιώργο Πυρπασόπουλο, την Σοφία Κόκκαλη, την Έλλη Τρίγγου, τον Ανδρέα Κωνσταντίνου, τον Ορφέα Αυγουστίδη και άλλους. Γυρισμένο στην Ελλάδα, κατά κύριο λόγο στην Κυψέλη και στο κέντρο της Αθήνας και λιγότερο στην Αντίπαρο, η Δευτέρα μιλάει για μερικές Παρασκευές ενός ζευγαριού που γνωρίζεται στην Αθήνα. Δύο αμερικανοί τουρίστες που έχουν έρθει για άλλους λόγους στην Αθήνα και ζητούν άλλα πράγματα, όμως εν τέλει θα συναντηθούν επεισοδιακά και θα βιώσουν έναν απόλυτα κινηματογραφικό έρωτα. Αστείο και δραματικό ανά στιγμές, διαθέτει έναν αναρχικό ρομαντισμό και μια παραμυθένια διάσταση με φόντο την καλοκαιρινή αλλά και χειμωνιάτικη Αθήνα. Το τέλος μπορεί να μην ικανοποιεί απόλυτα, παρόλα αυτά υπάρχουν μερικές σκηνές που σίγουρα εντυπωσιάζουν, με την σκηνή που τραγουδούν οι δύο πρωταγωνιστές σε σπαστά ελληνικά την Συννεφούλα του Σαββόπουλου, να είναι μια από τις αξιομνημόνευτες. 

Kala Azar

Το Kala Azar της Τζάνις Ραφαηλίδου είναι η μόνη ταινία από την λίστα που δεν έχει προβληθεί ευρέως ακόμα στα ελληνικά σινεμά, αλλά αναμένεται μέσα στο 2021, ενώ έχει ήδη κάνει την πρεμιέρα της στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Η τελετουργική επαγγελματική ρουτίνα ενός ζευγαριού, το οποίο αποτεφρώνει πτώματα ζώων, περισυλλέγοντάς τα είτε από τους ιδιοκτήτες τους είτε αφότου έχουν χτυπηθεί και εγκαταλειφθεί από διερχόμενα οχήματα, διαταράσσεται εξαιτίας ενός ατυχήματος που προκαλούν οι ίδιοι. Ένα ελλειπτικό δράμα, με λιγοστούς διαλόγους και εξαιρετική φωτογραφία του Θοδωρή Μιχόπουλου αλλά και ένα πολύ καλό πρωταγωνιστικό δίδυμο, τους Πηνελόπη Τσιλίκα και Δημήτρη Λάλο που έχουν μια φοβερή χημεία.  Αν και λόγω της σεναριακής ελλειπτικότητας, χάνει την αφηγηματική συνέχεια, καταλήγοντας κάπως αποσπασματική, παραμένει μια ενδιαφέρουσα ιστορία που επίσης απευθύνεται σε ένα ευρύτερο κοινό και όχι μόνο το ελληνικό, κάτι που δεν θα πρέπει να είναι αυτοσκοπός αλλά σίγουρα είναι ένας στόχος που αν επιτευχθεί είναι ένα σημάδι της διεθνοποίησης του ελληνικού σινεμά. Θυμίζοντας το σινεμά της Ildiko Enyedi και γενικά το κεντροευρωπαϊκό σινεμά, το Kala Azar εξετάζει τις σχέσεις των ανθρώπων μέσα στον πόνο και την ανατροπή της ρουτίνας, παραλληλίζοντας τις ανθρώπινες σχέσεις και ζωές με εκείνες των ζώων, φέρνοντας στο νου τις ιδέες του ζωγράφου Francis Bacon αναφορικά με το κουφάρι του ζώου και την ζωή του ανθρώπου. 

Αναμένουμε και άλλες ενδιαφέρουσες ταινίες μέσα στους επόμενους μήνες και είναι πολύ ευχάριστο να βλέπουμε το ελληνικό σινεμά σε μια άνθιση αρκεί να έχει βέβαια και την απαιτούμενη στήριξη του ελληνικού κράτους.