Οποιαδήποτε μορφή του θεάματος είναι για αυτόν μια οπτική πανδαισία, μια πρόκληση, και μια πηγή έμπνευσης. Στην τέχνη του δεν στέκεται στην μαγεία, την οπτική απάτη, την οφθαλμαπάτη, ή στο ανύπαρκτο. Η διεισδυτική ματιά του, του επιτρέπει να δει και να αντιληφθεί πράγματα που τον οδηγούν να συλλάβει αυτό που οι άλλοι δεν είναι μυημένοι να δούνε...Στο μυαλό του υπάρχει σαφής παραλληλισμός μεταξύ ζωγραφικής και κινηματογράφου, δεδομένου ότι ο ίδιος θεωρεί ότι το ένα είναι διαφορετικό από το άλλο, αλλά και συμβατά ώστε να δημιουργήσει έναν κόσμο ψευδαισθήσεων που μπορεί να υπάρχει μόνο σε μια διάσταση, αυτή της δικής του. Jean-Paul Scarpitta
Ο Κωνσταντίνος Ταβουλάρης, γνωστός διεθνώς ως Dean Tavoularis, γεννήθηκε στις 18 Μαΐου 1932 στο Lowell της Μασαχουσέτης από έλληνες μετανάστες. Τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια τα πέρασε στο Λος Άντζελες, μέσα δηλαδή στην Μέκκα του αμερικανικού σινεμά, το Χόλιγουντ. Εκεί είχε καφετέρια ο πατέρας του και βασικός πελάτης του ήταν η εταιρεία παραγωγής Fox. Ως παιδί, βοηθούσε τον πατέρα του στην διανομή των καφέδων και έτσι σύχναζε στα κινηματογραφικά στούντιο. Μόλις τελείωσε το σχολείο, σπούδασε αρχιτεκτονική και ζωγραφική, αλλά ανέκαθεν αγαπούσε το σινεμά και έτσι ασχολήθηκε με αυτό, αρχικά με το animation στην Disney και αργότερα με το σενάριο.
Η πρώτη του επαγγελματική επαφή με τον κινηματογράφο ήρθε το 1967, όταν ο Arthur Penn (1922-2010), τον ζήτησε να αναλάβει την καλλιτεχνική διεύθυνση της ταινίας του Bonnie and Clyde. Η ταινία που απέσπασε δύο Όσκαρ ήταν σε σενάριο των David Newman και Robert Benton, σε παραγωγή του Warren Beatty με τον ίδιο να πρωταγωνιστεί πλάι στην Faye Dunaway. Με τον σκηνοθέτη συνεργάστηκε και το 1970 στο Little Big Man σε σενάριο του Calder Willingham βασισμένο στο βιβλίο του Thomas Berger με τον Dustin Hoffman στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Την ίδια χρονιά συνεργάστηκε με τον ιταλό σκηνοθέτη Michelangelo Antonioni για το Zabriskie Point του παραγωγού Carlo Ponti. Η ταινία απέτυχε στα ταμεία και κατακρίθηκε από τους κριτικούς αν και πλέον έχει γίνει καλτ. Η καλλιτεχνική καταξίωση όμως ήρθε δύο χρόνια αργότερα, το 1972, όταν τον κάλεσε ο Francis Ford Coppola για την νέα του ταινία, τον Νονό. Ήταν υπεύθυνος για την καλλιτεχνική διεύθυνση και παρότι καμιά φορά διαφωνούσε με τον σκηνοθέτη, ο Coppola είχε πει για εκείνον ότι ακόμα και όταν διαφωνούσαν πάντοτε εμπιστευόταν την κρίση του. Η ταινία που βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Mario Puzo του 1969 με τους Marlon Brando, Al Pacino, Diane Keaton, James Caan, Robert Duvall έγινε κλασική και πλέον, πενήντα χρόνια μετά την πρώτη προβολή της στις 14 Μαρτίου 1972, θεωρείται από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Εισπρακτικά πήγε πολύ καλά, ήταν η πιο επιτυχημένη ταινία της χρονιάς και η πιο επιτυχημένη όλων των εποχών, μέχρι τα Σαγόνια του Καρχαρία το 1976, που έσπασε το ρεκόρ (πλέον το ρεκόρ το έχει το Avatar). Η ταινία κέρδισε τρία Όσκαρ: καλύτερης ταινίας, σεναρίου και πρώτου ανδρικού ρόλου για τον Brando, ενώ προτάθηκε για άλλα τέσσερα Όσκαρ.
Το 1974 ήταν η χρονιά του. Συνεργάστηκε σε δύο ταινίες του Coppola που έκανε την ίδια χρονιά και ήταν και οι δύο αριστουργήματα. Πρόκειται για το σίκουελ του Νονού, μια από τις λίγες περιπτώσεις που το σίκουελ θεωρείται ισάξιο ή και καλύτερο από το πρώτο, και την Συνομιλία (The Conversation) για την οποία ο σκηνοθέτης βραβεύτηκε με Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες. Το σίκουελ-πρίκουελ του Νονού δεν τα πήγε τόσο καλά εισπρακτικά, έφερε τα μισά εισιτήρια και λιγότερα από την πρώτη ταινία αλλά δέχτηκε διθυραμβικές κριτικές και εκτιμήθηκε. Προτάθηκε για έντεκα Όσκαρ, κερδίζοντας έξι: καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, δεύτερου αντρικού ρόλου (για τον de Niro), καλύτερου σεναρίου, καλύτερης μουσικής για τον Nino Rota και καλύτερης καλλιτεχνικής διεύθυνσης για τον Dean Tavoularis, κατακτώντας έτσι το πρώτο του χρυσό αγαλματίδιο! Την ίδια χρονιά είχε συμβάλλει και στο Conversation με τον Gene Hackman πρωταγωνιστή και τους νεαρούς Robert Duvall και Harrison Ford. Η ταινία προτάθηκε για τρία Όσκαρ χωρίς να κερδίσει. Μέχρι να έρθει η επόμενη συνεργασία με τον Coppola, συνέβαλε δημιουργικά σε ταινίες, όπως το Farewell, My Lovely (1975) του Dick Richards με τον Robert Mitchum και την Charlotte Rampling και το The Brink's Job (1978) του William Friedkin με τον Peter Falk.
Την επόμενη χρονιά έρχεται η συνεργασία με τον Coppola για το αριστουργηματικό Αποκάλυψη Τώρα (1979), του οποίου είχε την καλλιτεχνική διεύθυνση και για τις ανάγκες του οποίου έπρεπε να δημιουργήσει μια εφιαλτική ζούγκλα για την οποία επηρεάστηκε Angkor Wat, ένα σύμπλεγμα ναών στην Καμπότζη, το μεγαλύτερο θρησκευτικό σύμπλεγμα στον κόσμο. Το Αποκάλυψη Τώρα μας μεταφέρει ψυχεδελικά στον πόλεμο του Βιετνάμ με ένα αντιπολεμικό μήνυμα και μια ορμή πρωτόγνωρη. Πρωταγωνιστές οι Marlin Brando, Robert Duvall, Martin Sheen, Dennis Hopper. Διευθυντής φωτογραφίας ο Vittoro Storaro, στους μοντέρ και ο σπουδαίος Walter Murch. Η ταινία κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, ενώ προτάθηκε για οκτώ Όσκαρ, κερδίζοντας δύο για την φωτογραφία του Storaro και τον ήχο. Ο Dean Tavoularis ήταν υποψήφιος για Όσκαρ για καλλιτεχνική διεύθυνση αλλά έχασε από τους Philip Rosenberg και Tony Walton για το All that Jazz του Bob Fosse. Μπορεί να μην κέρδισε βραβείο αλλά κέρδισε την αγάπη, μιας και στα γυρίσματα της ταινίας γνώρισε την γαλλίδα ηθοποιό Aurore Clement (Paris, Texas) με την οποία μέχρι και σήμερα είναι παντρεμένος, έχοντας και δύο παιδιά, τους Alison και Gina Tavoularis.
Επόμενη δουλειά του το One from the Heart, ένα ιδιότυπο και παραγνωρισμένο μιούζικαλ του 1982 σε σκηνοθεσία Francis Ford Coppola και σενάριο δικό του με τον Armyan Bernstein. Όλη η ιστορία διαδραματίζεται στο Λας Βέγκας και έτσι ο Tavoularis έπρεπε να αναπλάσει το Las Vegas Strip και το McCarran International Airport στα στούντιο της Zoetrope Studios (ιδρυτές του ο Coppola με τον George Lucas). Στην ταινία έπαιζαν οι Teri Garr, Raul Julia, Nastassja Kinski, Harry Dean Stanton.
Το 1982 αναλαμβάνει την καλλιτεχνική διεύθυνση του The Escape Artist του Caleb Deschanel με τον Raul Julia και το Hammett του Wim Wenders, μια ταινία για τον συγγραφέα βιβλίων μυστηρίου, Dashiell Hammett. Την επόμενη χρονιά ξανασυνεργάζεται με τον Coppola, για το The Outsiders, ένα νεανικό δράμα με συμμορίες και πρωταγωνιστές τους Mat Dillon, Rob Lowe, Patrick Swayze, Emilio Estevez και τον νεαρό Tom Cruise. Το 1983 επίσης δουλεύει για το Rumble Fish του Coppola με τους Mickey Rourke, Diane Lane, Mat Dillon, Dennis Hopper, Laurence Fishburne και Nicolas Cage (με τον οποίο ο σκηνοθέτης είναι συγγενής). Η ταινία διαγωνίστηκε και κέρδισε στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν. Πλέον συνεργάζεται σχεδόν αποκλειστικά για τον Coppola και έτσι επόμενη δουλειά του είναι το 1986 και το Peggy Sue Got Married με την Kathleen Turner, τον Nicolas Cage και τον Jim Carrey. Προτάθηκε για τρία Όσκαρ, χωρίς να κερδίσει κάποιο. Το 1987 συνεργάζονται για το Gardens of Stone με τους James Caan, Anjelica Huston, James Earl Jones που όμως δεν πήρε και τόσο καλές κριτικές και το 1988 για το Tucker: The Man and His Dreams με τον Jeff Bridges να υποδύεται τον Preston Tucker σε αυτή την βιογραφική ταινία. Ο Vittorio Storaro για άλλη μια φορά διευθυντής φωτογραφίας και η Zoetrope συμπράττει με την Lucasfilm για την παραγωγή της. Η ταινία προτάθηκε για τρία Όσκαρ: καλύτερου δεύτερου αντρικού ρόλου για τον Martin Landau, καλύτερα κοστούμια και καλλιτεχνική διεύθυνση για τον Dean Tavoularis, στην τρίτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ. Στα BAFTA ήταν επίσης υποψήφιος για την καλλιτεχνική διεύθυνση και το κέρδισε. Το 1989 κυκλοφορεί το New York Stories, μια ταινία ανθολογίας με τρείς ταινίες με διαφορετικές ιστορίες αλλά τοποθετημένες στην Νέα Υόρκη. Την μία, Life Lessons, την σκηνοθετεί ο Martin Scorsese σε σενάριο του Richard Price, με μοντέρ του την αγαπημένη του Thelma, διευθυντή φωτογραφίας τον Nestro Almendros και πρωταγωνιστή τον Nick Nolte. Την δεύτερη, Life Without Zoe, την σκηνοθετεί ο Coppola σε σενάριο δικό του και της κόρης του, Sofia, με διευθυντή φωτογραφίας τον Storaro και καλλιτεχνικό διευθυντή τον Tavoularis, μοντέρ τον Barry Malkin. Και την τρίτη ιστορία, Oedipus Wrecks, σε σκηνοθεσία και σενάριο Woody Allen, με τον ίδιο και την Mia Farrow να πρωταγωνιστούν, τον Sven Nykvist να είναι διευθυντής φωτογραφίας (ήταν ο DP του Ingmar Bergman) και την μόνιμη μοντέρ του από το 1977 έως το 1998, την Susan E. Morse. Η ταινία προβλήθηκε εκτός διαγωνισμού στις Κάννες.
Το 1990 και ο Coppola και ο Tavoularis επιστρέφουν στον κόσμο του Νονού για να κλείσει έτσι η τριλογία. Πήρε αρκετά καλές κριτικές, αλλά όχι τόσο όσο οι άλλες δύο ταινίες, ενώ κατακρίθηκε έντονα η ερμηνεία της Sofia Coppola. Η ταινία προτάθηκε για επτά Όσκαρ: καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, δεύτερου αντρικού ρόλου για τον Andy Garcia, καλλιτεχνικής διεύθυνσης για τον Tavoularis, φωτογραφίας για τον Gordon Willis, μοντάζ για τον Malkin με τον Walter Murch και τραγουδιού. Τελικά δεν κέρδισε τίποτα. Αντίθετα, η ταινία προτάθηκε για δύο Χρυσά Βατόμουρα: χειρότερης γυναικείας ερμηνείας σε δεύτερο ρόλο και νέας ηθοποιού και τα δύο για την Sofia Coppola και κέρδισε και τα δύο. Την δεκαετία του 1990 συνεργάστηκε και με άλλους σκηνοθέτες, όπως το 1992 για το Final Analysis του Phil Joanou με τους Richard Gere, Kim Basinger και Uma Thurman, το 1993 για το Shelf Life του Paul Bartel και το Rising Sun του Philip Kaufman με τον Sean Connery, τον Wesley Snipes και τον Harvey Keitel, το 1994 για το I Love Trouble του Charles Shyer με τον Nick Nolte και την Julia Roberts, ενώ το 1996 συνεργάζεται εκ νέου μετά από ένα κενό έξι χρόνων, με τον Coppola για το Jack με τον Robin Williams. Η ταινία δεν άρεσε και δέχτηκε κακές κριτικές. Το 1998 συνεργάστηκε με τον Warren Beatty μετά από πολλά χρόνια μετά το Bonnie and Clyde, αυτή την φορά για δική του σκηνοθεσία και σενάριο στο Bulworth, με τον ίδιο να πρωταγωνιστεί μαζί με την Halle Berry. Η ταινία προτάθηκε για Όσκαρ σεναρίου. Την φωτογραφία είχε ο Storaro και την μουσική ο Ennio Morricone. Την ίδια χρονιά είχε την καλλιτεχνική διεύθυνση του The Parent Trap της Nancy Meyers με την Lindsay Lohan και τον Dennis Quaid, ενώ την επόμενη χρονιά, το 1999 συνεργάστηκε για πρώτη φορά με τον Roman Polanski για την Ένατη Πύλη με τον Johnny Depp. Το 2001 ανέλαβε το CQ του Roman Coppola, γιου του Francis, οπότε στήριξε την οικογένεια. Σε αυτή την ταινία έκανε και ένα πολύ σύντομο πέρασμα ως ηθοποιός. Την ίδια χρονιά δούλεψε και για το Angel Eyes του Luis Mandoki με την Jennifer Lopez. Έκτοτε απομακρύνθηκε λίγο από την κινηματογραφική βιομηχανία, αν εξαιρέσουμε ότι εμφανίστηκε ως ηθοποιός μαζί με την γυναίκα του, Aurore Clement σε μια μικρού μήκους ταινία της Alice Winocour, το Pina Colada (2009). Ξαναδούλεψε το 2011 στην ταινία του Polanski, Carnage, με τους Kate Winslet, Jodie Foster, Christoph Waltz και John C. Reilly, ενώ το 2012 ήταν πίσω και από την μικρού μήκους ταινία που έκανε ο Polansli για τον οίκο Prada με πρωταγωνιστές τους Helena Bonham Carter και Ben Kingsley.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου