PaulGougian

Ποιος το περίμενε ότι η χώρα που οι ΗΠΑ βομβάρδιζαν το 1945, η Ιαπωνία, θα ήταν η χώρα που θα επηρέαζε ίσως περισσότερο τον αμερικανικό κινηματογράφο. Άλλωστε, όπως είχε πει ο Κικέρωνας, "ποτέ κατακτητής δεν πήρε τόσα πολλά από έναν κατακτημένο" αναφερόμενος στην κατακτήτρια Ρώμη που επηρεάστηκε καθοριστικά από την κατακτημένη Αθήνα.  Ο ιαπωνικός κινηματογράφος είναι συχνά παρεξηγημένος στη Δύση: θεωρείται είτε ένα niche πεδίο cinephile ιεροτελεστίας, είτε ένα απομονωμένο σύμπαν από άνιμε, samurai και παράξενα φαντάσματα. Κι όμως, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Αν υπάρχει μια κινηματογραφία που έχει επηρεάσει βαθιά τον αμερικανικό —και κατ’ επέκταση τον παγκόσμιο— κινηματογράφο, αυτή είναι η ιαπωνική. Και όχι μόνο μέσω διάσημων remakes. Αλλά μέσω μορφής, ύφους, αφήγησης, οπτικού κώδικα. Και το πιο εντυπωσιακό: πολλές από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες του Hollywood οφείλουν κάτι ουσιαστικό σε ένα ιαπωνικό φιλμ. Ακολουθεί ο «χάρτης» αυτής της μεγάλης, και συχ...

Στον σύγχρονο κινηματογράφο, ένα από τα πιο έντονα και σταθερά αναδυόμενα θέματα είναι η σχέση του άνδρα με τη φύση. Όχι ως απλή περιπέτεια ή ως συνέχεια του μύθου του «μοναχικού ήρωα», αλλά ως μια νέα συνομιλία γύρω από την εύθραυστη, αμφίθυμη και συχνά κρίσιμη αρρενωπότητα της εποχής μας. Από τα παγωμένα τοπία του The Damned του Roberto Minervini μέχρι τη μυστικιστική ορεινή φιλία στο The Eight Mountains και την αγροτική αντίσταση του Digger, η φύση λειτουργεί ως καθρέφτης, ως αντίπαλος και ως θεραπευτικός χώρος. Το πρόσφατο Train Dreams στο Netflix ανανεώνει αυτή τη συζήτηση με έναν ήσυχο, σχεδόν ποιητικό τρόπο: ο άνδρας ως πλάσμα που αναζητά νόημα σε έναν κόσμο που αλλάζει. 1. Η Φύση ως Καταφύγιο Train Dreams (2024) του Clint Bentley Σε ένα περιβάλλον που αλλάζει γρηγορότερα από ό,τι μπορεί να ακολουθήσει, ένας άνδρας παλεύει να σταθεί απέναντι στην απώλεια και την πρόοδο. Η φύση αντανακλά την ψυχική του κατάσταση, λειτουργώντας ως χώρος μοναξιάς αλλά και νοήματος. The Eight Mounta...

Οι Επιρροές του Woody Allen: Από τον Μπέργκμαν στους Αδελφούς Μαρξ Ο Woody Allen θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους δημιουργούς του σύγχρονου κινηματογράφου. Η φωνή του είναι τόσο χαρακτηριστική που κάθε του ταινία μοιάζει σαν κομμάτι ενός ενιαίου αυτοβιογραφικού έργου. Κι όμως, πίσω από την πρωτοτυπία του κρύβεται ένα μωσαϊκό επιρροών: από τον κλασικό ευρωπαϊκό κινηματογράφο μέχρι την παράδοση της αμερικανικής κωμωδίας. Ο Allen δεν αντλεί απλώς στοιχεία από τους προηγούμενους· τους μετασχηματίζει μέσα στο δικό του νευρωτικό, φιλοσοφικό και βαθιά προσωπικό σύμπαν της σύγχρονης αμερικανικής πραγματικότητας και της εβραϊκής ταυτότητας. Ο Μπέργκμαν και το υπαρξιακό άγχος Η πιο εμφανής και συχνά ομολογημένη επιρροή του Allen είναι ο Ingmar Bergman. Από τον Σουηδό δανείστηκε το φιλοσοφικό βλέμμα πάνω στον θάνατο, στον Θεό και στη μοναξιά του ανθρώπου. Ταινίες όπως το Interiors (1978) ή το Another Woman (1988) μοιάζουν σχεδόν «μπεργκμανικές» στο ύφος: λιτές, με εσωτερική ένταση και ψυχαν...

Όταν η εργασία γίνεται τρόμος: ο σύγχρονος καπιταλισμός μέσα από το σινεμά Το No Other Choice του Park Chan-wook έρχεται να ανανεώσει ένα ήδη υπόγειο —και ολοένα πιο πιεστικό— κινηματογραφικό είδος: εκείνο που παρακολουθεί την εργασία όχι ως αυτονόητη κοινωνική πρακτική, αλλά ως πεδίο αγωνίας, σύγκρουσης, ταπείνωσης, βίας και συστημικής παράνοιας. Ο Κορεάτης auteur δεν ενδιαφέρεται απλώς για τη θέση των εργαζομένων· εξετάζει έναν καπιταλισμό που έχει μετατραπεί σε απόλυτο θεσμό επιβίωσης, όπου η δουλειά δεν είναι προνόμιο — αλλά δέσμευση ζωής. Το ενδιαφέρον, όμως, είναι πως ο Park δεν ξεκινά από το μηδέν. Το βασικό του υλικό προέρχεται από μία από τις πιο καίριες —και υποτιμημένες— σάτιρες του σύγχρονου καπιταλισμού: Το Τσεκούρι (Le Couperet, 2005) του Κώστα Γαβρά. Γαβράς, Cantet, Park — μια τριλογία για τον εργαζόμενο άνδρα-φάντασμα Στο Τσεκούρι , ο Γαβράς μετατρέπει την ανεργία σε υπαρξιακό θρίλερ. Ένας πρώην μάνατζερ που απολύθηκε αποφασίζει να δολοφονήσει τους ανταγωνιστές του για ...

Ο Romain Gary (1914-1980), Γάλλος λιθουανικής καταγωγής με γονείς Εβραίους, δεν ήταν απλώς συγγραφέας. Ήταν πιλότος της Αντίστασης, διπλωμάτης, σκηνοθέτης και ο μοναδικός άνθρωπος που κέρδισε δύο φορές το Prix Goncourt (το αντίστοιχο γαλλικό Νόμπελ λογοτεχνίας)– τη μία με το πραγματικό του όνομα και τη δεύτερη, κρυμμένος πίσω από το ψευδώνυμο Émile Ajar. Ακόμα και το Ρομέν Γκαρί είναι καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Ρομάν Κατσέβ που είναι το αληθινό του όνομα. Θα φτάσει στην Γαλλία με την μητέρα του (ο πατέρας του τους είχε εγκαταλείψει όταν ήταν 11 χρόνων) την δεκαετία του 1930, σε ένα ξενοφοβικό και αντισημιτικό περιβάλλον. Το 1944 παντρεύτηκε την Αμερικανίδα συγγραφέα Λέσλεϊ Μπαλάντα και το 1962 την διάσημο ηθοποιό Τζιν Σίμπεργκ. Χώρισαν το 1970 και το 1979 η ηθοποιός αυτοκτόνησε. Την επόμενη χρονιά αυτοκτόνησε και ο Γκαρί (στα ρωσικά σημαίνει κάψε). Στο σημείωμα αυτοκτονίας του έγραψε "καμία σχέση με την Τζιν Σίμπεργκ". Η ζωή του ήταν μια ατέλειωτη μεταμόρφωση: κάθε ταυτότητα,...

Όταν το σινεμά των ΗΠΑ συναντά τη γαλλική ψυχή Για τους Αμερικανούς σκηνοθέτες, το Παρίσι δεν είναι ποτέ απλώς μια πόλη. Είναι μια ιδέα. Ένα σκηνικό όπου ο ρομαντισμός, η μελαγχολία και η καλλιτεχνική φαντασίωση συναντιούνται σε μια σπάνια ισορροπία. Από τον κλασικό τίτλο του Vincente Minnelli An American in Paris (1951) μέχρι τα σύγχρονα φιλμ του Woody Allen και του Wes Anderson, η “πόλη του φωτός” λειτουργεί σαν καθρέφτης των αμερικανικών ονείρων — ή, καλύτερα, των απογοητεύσεών τους. Στην ταινία του Minnelli, με τον Gene Kelly να χορεύει στους δρόμους του Παρισιού και τη μουσική του Gershwin να ντύνει κάθε σκηνή, το Παρίσι γίνεται το σύμβολο μιας ανεπιτήδευτης ευτυχίας. Ο Αμερικανός καλλιτέχνης ψάχνει την έμπνευση, τον έρωτα και την τέχνη σε μια Ευρώπη που μοιάζει βγαλμένη από καρτ-ποστάλ. Είναι το Παρίσι της αισιοδοξίας – εκεί όπου η τέχνη υπόσχεται ακόμη λύτρωση. Αλλά όσο περνούν οι δεκαετίες, οι Αμερικανοί σκηνοθέτες επιστρέφουν ξανά και ξανά στην πόλη, κάθε φορά με δ...